مقالات علمی

اثر آفلاتوکسین B1 بر رشد سلول‌های اپی تلیال بافت پستانی گاو و سیستم تولیدمثلی

آفلاتوکسین Aflatoxin

آفلاتوکسین ها ترکیبات سمی هستند که به‌وسیله قارچ‌هایی همچون آسپرژیلوس فلاووس و آسپرژیلوس پارازیتیکوس به‌عنوان متابولیت های ثانویه در حین رشدشان بر روی مواد خوراکی تولید می‌شوند.

این ترکیبات به‌عنوان ترکیبات سرطان‌زا، جهش‌زا و تضعیف‌کننده سیستم ایمنی در انسان و دام شناخته می‌شوند.

مرکز بین‌المللی تحقیقات سرطان (IARC) از بین ۱۸ نوع آفلاتوکسین شناخته‌شده انواع، B۱، B۲، G۱ و G۲ را در گروه A ترکیبات سرطان‌زا در نظر گرفته است.

در بین آفلاتوکسین ها بیشترین سمیّت و اثر سرطان‌زایی در آفلا توکسین نوع B۱ گزارش‌شده است.

آفلاتوکسین ها می‌توانند منجر به قطعه‌قطعه شدن DNA و ایجاد جهش ژنتیکی و ناهنجاری‌های کروموزومی شوند. AFB1 می‌تواند موجب نکروزه شدن سلول و مرگ سلولی شود. در سلول‌های بافت اپی تلیال پستانی که در معرض سم AFB1 بودند سمیّت سلولی مشاهده شد به‌طوری‌که میزان آن وابسته به غلظت AFB1 بود و بیشترین سمیّت سلولی در سلول‌هایی مشاهده شد که حاوی ۳۵ میکرولیتر AFB1 بودند.

افزایش سطح آفلا توکسین B۱ منجر به افزایش نکروزه شدن و کاهش قابلیت زنده مانی سلول‌های بافت اپی تلیال پستانی در گاوها می‌شود.

آفلاتوکسین ها در برابر گرما و نور مقاوم هستند. پس از ورود سم آفلاتوکسین به بدن، اثرات زیان‌بار آن‌ بر ارگان‌های متفاوتی همچون غدد جنسی آغاز می‌شود. اثرات سرطان‌زای سموم گروه آفلاتوکسین ها برای دهه‌های متمادی بیان‌شده است اما اثرات ضد باروری و تولیدمثلی آن‌ها هنوز تحت آزمایش و بررسی است.

دو نوع فولیکول بر روی تخمدان‌ها نمایان می‌شود:

  • فولیکول‌های خاموش (یا رشد نکرده که حدود ۹۰ تا ۹۵ % از فولیکول‌های تخمدانی را شامل می‌شود )
  • فولیکول‌های در حال رشد.

همه فولیکول ها قبل از تولد وارد مرحله اولیه تقسیم میوز می‌شوند و با افزایش سن تعداد این فولیکول‌ها کاهش‌یافته به‌طوری‌که در پایان دوران باروری تعداد محدودی از آن‌ها باقی می‌ماند.

فولیکول‌های در حال رشد شامل:

  • فولیکول‌های اولیه (PrFs)، فولیکول‌های ثانویه (SFs) و فولیکول‌های بالغ (MFs) می‌باشند.
  • اثر سمیت آفلاتوکسین ها فقط بر سیستم تولیدمثلی جنس ماده نمی‌باشد بلکه می‌توانند منجر به مواردی همچون کاهش تحرک اسپرم‌ها، افزایش ناهنجاری‌ها و کاهش قدرت باروری در جنس نر نیز اشاره کرد.
  • به‌طورکلی AFB1 برای تمام فولیکول‌های تخمدانی سمی بوده و منجر به تأثیرات آتروژنیک و تحلیل فولیکول ها و کاهش باروری می‌شود.
  • همچنین افزایش ورود آفلاتوکسین ها به بدن منجر به افزایش تخریب سیستم فولیکولی می‌شود.
  • در اثر فرایند تحلیل فولیکولی ایجادشده به‌وسیله AFB1 مخزن فولیکولی تخمدان کاهش می‌یابد. بعلاوه AFB1 به‌طور معنی‌داری منجر به کاهش جمعیت فولیکول‌های خاموش و یا در حال رشد شده و این شرایط می‌تواند باعث ناباروری و نازایی شود.

مقدمه

آفلاتوکسین ها ترکیبات سمی هستند که به‌وسیله قارچ‌هایی همچون آسپرژیلوس فلاووس و آسپرژیلوس پارازیتیکوس به‌عنوان متابولیت های ثانویه در حین رشدشان بر روی مواد خوراکی تولید می‌شوند (۵).

این ترکیبات به‌عنوان ترکیبات سرطان‌زا، جهش‌زا و تضعیف‌کننده سیستم ایمنی در انسان و دام شناخته می‌شوند (۶، ۷، ۱۰ و۱۱).

مرکز بین‌المللی تحقیقات سرطان (IARC) از بین ۱۸ نوع آفلاتوکسین شناخته‌شده انواع، B۱، B۲، G۱ و G۲ را در گروه A ترکیبات سرطان‌زا قرار داده است. در بین آفلاتوکسین ها بیشترین سمیّت و سرطان‌زایی در آفلاتوکسین نوع B۱ گزارش‌شده است(AFB1). آفلاتوکسین های B2، G1 و G2 فقط در حضور نوع B1 مشاهده می شوند و معمولاً در شرایط عدم وجود آفلاتوکسین B1 گزارشی از وجود دیگر انواع آفلاتوکسین ثبت نگردیده است. در شکل ۱ نمای شماتیکی ساختار شیمیایی آفلاتوکسین B۱ ترسیم‌شده است (۱۳).

شکل 1- ساختار شیمیایی آفلاتوکسین نوع B1

آفلاتوکسین M۱، فرم ۴هیدروکسیله ترکیب آفلاتوکسین  B1 می‌باشد که با دامنه ضریب انتقال ۳/۰ تا ۳/۶% غلظت آفلاتوکسین B1  موجود در خوراک، در شیر گاو و دیگر نشخوارکنندگان ترشح می شود.

جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد مگنوتوکس اینجا کلیک کنید

جهت دریافت اطلاع بیشتر در مورد توکسین بایندر معدنی زرین بایندر اینجا را کلیک کنید.

مطالب مرتبط