چگونه خطر اسیدوز را در گاوهای شیری کاهش دهیم؟
خطراسیدوز:
اسیدوز یک اختلال متابولیکی مهم و شایع در گاوهای شیری است که از نظر اقتصادی اهمیت بسیار زیادی دارد. هر ساله بروز اسیدوز تحت حاد ضررهای هنگفتی را به صنعت دامپروری وارد مینماید. برای مثال خسارات اقتصادی ناشی از اسیدوز سالانه در کانادا ما بین ۵۰۰ میلیون تا یک میلیارد دلار برآورد شده است که معادل ۴۰/۱ دلار برای هر گاو است.
اسیدوز تحت حاد بیشتر در گاوهای شیری پرتولید و بویژه هنگام تغییر جیره از علوفه به کنسانتره اتفاق میافتد. تخمیر کربوهیدراتهای غیر ساختاری (غیر ساختمانی) مانند نشاستهها و قندها منجر به تولید مقادیر زیادی اسیدهای چرب فرار بویژه لاکتات میشود در صورتی که سرعت تولید لاکتات از سرعت مصرف و جذب آن بیشتر شود، تجمع آن در شکمبه موجب کاهش pH و افزایش خطر اسیدوز می گردد. در اسیدوز تحت حاد علائم بالینی واضحی در حیوان دیده نمیشود اما بر اساس تحقیقات صورت گرفته در حدود ۲۵-۲۰ درصد گاوها در گله های پرتولید با اسیدوز تحت حاد مواجه هستند.
علائم اسیدوز تحت حاد شامل کاهش چربی شیر، کاهش پروتئین شیر، کاهش مدت زمان نشخوار کردن، اسهال خفیف و کاهش تولید شیر است.
عوامل مختلفی در بروز اسیدوز موثر است و مهمترین آنها عوامل تغذیهای است. میزان کافی فیبر موثر در جیره، سایز استاندارد و یکنواخت علوفهها، دستهبندی صحیح گاوها بر اساس سطح تولید و رعایت دوره عادتپذیری در زمان تغییر جیرهها از مهمترین عوامل موثر در کنترل اسیدوز است. اما در کنار تمامی این راهکارها، استفاده از یک بافر مطمئن در جیره میتواند در پیشگیری از اسیدوز بسیار موثر باشد.
امروزه استفاده از بافرهای ترکیبی مطمئن به جای جوش شیرین (بیکربنات سدیم) رو به افزایش است. بافرهای ترکیبی توانایی تثبیت pH شکمبه را در زمان طولانیتری دارند.
در نتیجه هضم سلولز را بهبود داده و سرعت عبور خوراک را از شکمبه افزایش میدهند. این موضوع به مصرف خوراک بیشتر و بهبود عملکرد گاوها منجر میگردند.
بر اساس تحقیقات صورت گرفته، جوش شیرین بعلت انحلال سریع حداکثر تا ۲ ساعت در شکمبه خاصیت بافری خود را حفظ میکند در حالی که بافرهای ترکیبی مزایای مانند اثرات طولانی مدت در شکمبه، حفظ خاصیت بافری و بهبود هضم نشاسته در روده و تامین املاح معدنی را دارا می باشند.
مصرف بافرهای ترکیبی در جیره با تعدیل pH و پایدار کردن شرایط شکمبه میتواند به افزایش مصرف خوراک، بهبود تولید شیر و حفظ سلامت گاوهای شیری کمک نماید. از طرفی مصرف بافرهای ترکیبی میتواند به کاهش هزینههای خوراک و سودآوری گله کمک نماید.
ویوان بافر یک بافر ترکیبی است که میتواند مصرف جوش شیرین را در کارخانجات خوراک دام و دامداریها به میزان زیادی کاهش دهد. این محصول از ترکیب کانیهای منیزیمی آلکالایزری، جوش شیرین و ترکیبات خنثی کننده اسید تشکیل شده است که علاوه بر کاهش هزینههای تولید میتواند با جلوگیری از افت pH شکمبه، خطر بروز اسیدوز را نیز در دامها کاهش دهد و منجر به بهبود عملکرد گله گردد.
Reference
Dietary buffering requirements of the lactating dairy cow: A review
Subacute Ruminal Acidosis in Dairy Herds: Physiology, Pathophysiology, Milk Fat Responses, and Nutritional Management