تاثیر مایکوتوکسینها بر رشد جنین و انتقال آن به تخم مرغ
امروزه مطالعات زیادی در زمینه وجود مایکوتوکسینها در جیره مرغان مادر صورت میگیرد. وجود مایکوتوکسینها در خوراک مرغان مادر منجر به تلفات، آسیب به رشد و تکامل جنین، کاهش درصد هچ و کاهش باروری در هر دو جنس نر و ماده میشود. مطالعات زیادی برای ارزیابی اثرات مایکوتوکسینها در تکامل جنین و انتقال آن به تخممرغ صورت گرفته است. در زیر تاثیر چند نوع مایکوتوکسین بر آسیب به بافتهای جنینی و انتقال آن به تخم مرغ بیان میشود.
آفلاتوکسین
مطالعات اخیر نشان میدهد که آفلاتوکسین میتواند تکامل سیستم ایمنی جنینهای در حال رشد را با آسیبهای قابل توجهی به DNA، لنفوسیتهای B و T تحت تاثیر قرار دهد. بر اساس آزمایشات صورت گرفته، جنینهای که در معرض آلودگی به آفلاتوکسین قرار گرفته بودند عملکرد ماکروفاژهای سیستم ایمنی این جوجهها در سن ۴ هفتگی پس از هچ کاهش یافت. این محققان به این نتیجه رسیدند که انتقال مادری بقایای آفلاتوکسین به تخممرغ عملکرد سیستم ایمنی جوجهها را کاهش میدهد و پرنده را به بیماریهای مختلف مستعد میکند.
آفلاتوکسینها از طریق آلبومین وارد تخم مرغ شده و به داخل زرده انتشار مییابد که در نتیجه مقدار آفلاتوکسین در داخل زرده و سفیده یکسان میشود. آفلاتوکسین موجود در زرده و سفیده به کیسه زرده و کبد جنین منتقل میشود. در برخی گزارشات نرخ انتقال آفلاتوکسین از خوراک به تخم مرغ ۵۰۰۰ به ۱ است.
اکراتوکسین
در مطالعهای مرغهای مادر با جیرههای آلوده به سطوح متفاوت اکراتوکسین (۳/۱، ۶/۲ و ۲/۵ میلیگرم در کیلوگرم) تغذیه شدند و مقدار این سم در تخممرغ مرغان مادر تغذیه شده با جیره آلوده بررسی شد. بعد از ۴ هفته از مصرف، مقدار این سم در سفیده صرفنظر از سطوح متفاوت سم تغذیه شده، ۲/۰ و ۱/۰ میلیگرم در کیلوگرم در سفیده بود. مقدار این سم در زرده با توجه به مقدار مصرفی بین ۶/۱ تا ۴ میکروگرم در کیلوگرم بود. براساس آنالیز سم در تخممرغ، حدود ۱۱/۰ درصد از غلظت سم موجود در خوراک در تخممرغ دیده میشود. قدرت جوجه درآوری در پی مصرف جیرههای آلوده به اکراتوکسین کاهش یافت.
دیاکسی نیوالنول
مصرف جیرههای آلوده به دیاکسینیوالنول منجر به اختلال در یکپارچگی بافت روده و انتقال دهندههای موادمغذی میشود، که به جذب مواد مغذی نظیر ویتامین D3 ، A، کلسیم و سایر مواد معدنی آسیب میرساند. عدم جذب این مواد مغذی منجر به آسیب در جوجهدرآوری و کیفیت پوسته تخم مرغ میشود.
سم T2
مصرف سم T2 منجر به کاهش مصرف خوراک، کاهش رشد، آسیبهای دهانی، پردرآوری ناقص، کاهش تولید تخم مرغ، تضعیف پوسته تخم مرغ و اختلال در جوجه درآوری میشود.
علاوه براین، ضایعات سنگدان در جوجههای گوشتی یک روزه با مصرف سم T2 توسط گله مادر افزایش مییابد، که احتمالا از طریق تخم مرغ به جوجه منتقل شده است. انتقال سم T2 به تخممرغها در جوجههای تغذیه شده با ۲۵/۰ میلیگرم در کیلوگرم سم T2 نشاندار در هر کیلوگرم وزن بدن مشاهده شد. ماکزیمم مقدار سم T2 در تخممرغ ۲۴ ساعت بعد مصرف رخ میدهد. زرده حاوی ۰۴/۰ درصد مقدار کل و سفیده حاوی ۱۳/۰ درصد ازسم T2 موجود در جیره است. در حقیقت، تکامل جنین به مقدار مصرف سم بستگی دارد. وقتی سطوح بالای سم به داخل تخم مرغ وارد میشود، تخم مرغها باروری خود را از دست میدهند.
نتیجهگیری
مرغان مادر احتیاج به یک ایمنی قوی در پاسخ به برنامههای واکسیناسیون در طول پرورش خود دارند و اطمینان از انتقال ایمنی مادری به جوجهها به منظور محافظت و مقاومت پرنده در برابر بیماریها پس از هچ یک امر ضروری به نظر میرسد. حضور سموم قارچی (مایکوتوکسین) به تنهایی و یا به صورت ترکیبی میتواند عملکرد گله مرغ مادر را تحت تاثیر قرار دهد و ضررهای جبران ناپذیری را برای تولید کننده به ارمغان بیاورد. مصرف توکسین بایندرهای حاوی مواد آلی (باکتریها، دیواره سلولی مخمر و…) و مواد معدنی ( آلومینیوم سیلیکاتها) به افزایش درصد جوجه درآوری، کاهش تخم مرغهای بدون نطفه و شکسته، بهبود عملکرد سیستم ایمنی در پرنده منجر میشود.
منبع
www.allaboutfeed.net/animal-feed/feed-processing/research-impact-of-mycotoxins-on-embryo-and-transfer-to-eggs