کاهش چربی شیر یک سندروم متابولیکی است که اغلب در گاوهای شیری با تولید بالا در اوایل و اواسط شیردهی رخ میدهد.
دلیل اصلی برای کاهش چربی شیر، بار اسیدی در شکمبه ناشی از تجمع زیاد اسیدهای چرب فرار (VFA) است. اسیدهای چرب فرار منبع انرژی اولیه برای نشخوارکنندگان هستند که مستقیماً از تخمیر باکتریایی کربوهیدراتها (سلولز، همیسلولز، پکتینها، گلوکانها، نشاسته و قندها)، چربیها و پروتئینهای خوراک تولید میشوند. چالش اصلی برای سوداوری و راندمان گله نگهداری مقدار چربی شیر در گاوهای شیری پرتولید است.
فاکتورهای اصلی در جیره گاوهای شیری
۱- نسبت علوفه به کنسانتره تولید اسیدهای چرب فرار را تنظیم میکند
نسبت علوفه به کنسانتره در ماده خشک در مراحل اولیه شیردهی نباید کمتر از ۴۵ الی ۵۵ درصد باشد. علوفهها در مقایسه درصد بالاتری از کربوهیدراتهای ساختمانی مانند فیبر نامحلول در شوینده خنثی (NDF) را دارند.
حداقل سطح فیبر نامحلول در شوینده خنثی ۳۲ درصد مصرف ماده خشک با حداقل مصرف ماده خشک علوفه ۵/۱ درصد وزن بدن گاو است. کربوهیدراتهای ساختمانی (سلولز، همیسلولز، لیگنین و قسمتی از پکتین) توسط باکتریهای سلولیتیک در pH بین ۶ تا ۷ به اسید استیک تخمیر میگردد، که اسید استیک نقش مهمی در نگهداری pH بالای ۶ دارد.
جذب آمونیاک در pH بالای ۶ بیشتر است. باکتریهای سلولیتیک میتوانند بیشتر از ۸۰ درصد احتیاجات پروتئین قابل متابولیسم گاو شیری را تعیین کنند که نقش مهمی در متابولیسم پروتئین جیره دارد.
نشاسته و قندها توسط باکتریهای آمیلولیتیک به اسید پروپیونیک تبدیل میگردند که pH به حدود ۵ الی ۶ میرساند. ۶۰ درصد از کل اسیدهای چرب فرار اسید استیک است که پیش ساز اصلی سنتز چربیها است و بنابراین سنتز چربی را در غدد پستانی تحریک میکنند.
اسید پروپیونیک (حدود ۲۰ درصد اسیدهای چرب فرار) از طریق تبدیل به گلوکز در کبد انرژی بدن حیوان را تامین میکند و بدین ترتیب سنتز لاکتوز را در طی دوره شیردهی تحریک میکند. تعادل بین مواد خوراکی با حلالیت بالا و قابل تجزیه با مواد خوراکی با حلالیت و تجزیه پذیری پایین اهمیت دارد.
۲- محتوی اسیدهای چرب مواد خوراکی
درصد چربی شیر میتواند قیمت نهایی شیر را برای دامپرور تنظیم کند. تولید شیر (به کیلوگرم) به شیر تصحیح شده بر اساس چربی تبدیل میگردد تا تولید انرژی جیره خوراک در شیر را ارزیابی کند.
گلهای با میانگین شیر۳۰ کیلوگرم شیر تولیدی با ۳۰/۳ درصد چربی مشابه با گلهای با میانگین شیر ۲۷ کیلوگرم شیر تولیدی با چربی ۹۵/۳ درصد است. مقدار شیر تصحیح شده با چربی ۴ درصد، ۵/۲۶ کیلوگرم برای هر دو گله بود. تولید کننده با درصد چربی شیر کمتر⸲ احتمالاً برای شیر تولیدی بیشتر بر اساس تفاوت چربی تولیدی ماهیانه پول بیشتری را دریافت میکند، اما در طولانی مدت مشکلات مرتبط با سلامتی و کاهش تولید شیر در گاوهای با درصد پایین چربی شیر مشاهده میشود.
اگرچه، حداقل چربی باید ۳ درصد ماده خشک مصرفی باشد، اما باید پروفایل اسیدهای چرب خوراک را نیز مد نظر قرار داد. مقادیر بالای اسیدهای چرب بلند زنجیر یا اسیدهای چرب غیر اشباع (مونو و چندگانه) در خوراک ریسک کاهش شیر را افزایش میدهد. اسیدهای چرب غیر اشباع چندگانه عمدتاً امگا-۶ (ذرت> کنجاله سویا> SFM> غلات تقطیری> سیلاژ ذرت) اغلب مسئول پاسخهای التهابی در مقایسه با پاسخهای ضدالتهابی امگا-۳ (یونجه> علف> دانه کتان) هستند.
به دلیل فعالیت آنتیاکسیدانی آنها برای باکتریهای شکمبه، بیوهیدروژناسیون اسیدهای چرب غیر اشباع به منظور تخمیر بیشتر به اسیدهای چرب فرار انجام میشود. ایزومرهای خاصی در طول تغییر مسیر فرایند تخمیر تولید میشود که به کاهش چربی شیر منجر میگردد. اسید لینولئیک کونژوکه ۱۲- سیس ۱۰- ترانس یکی از واسطههای شناخته شده بیوهیدروژناسیون است که سنتز چربی شیر را از طریق کاهش بیان ژن سنتز و انتقال اسیدهای چرب در غدد پستانی مهار میکند. اسیدهای چرب کوتاه زنجیر یا اسیدهای چرب اشباع (اسید پالمیتیک، اسید میریستیک، استئاریک) در فرمهای محافظت شده نسبت به فرم آهسته رش در شکمبه را افزایش میدهند.
غلظت بالای چربی در شکمبه میتواند قابلیت تجزیه پذیری فیبر توسط باکتریهای شکمبه را کاهش دهد. مقادیر اضافی اسیدهای چرب اشباع چندگانه را میتوان به فرمهای محافظت شده برای باروری بخصوص در گاوهای شیری پرتولید در مراحل اولیه دوره شیردهی به جیره گاوها اضافه کرد.
فاکتورهای تغذیه ای و مدیریتی چربی شیر را کنترل میکنند. تعدیلکنندههای شکمبه (بافرها) و مخمر زنده شرایط بیهوازی را در شکمبه تثببیت میکنند⸲ بنابراین شرایط را برای تخمیر فیبر نامحلول در شوینده اسیدی بهبود میدهند. نوع و سطح فراوری هر ماده خوراکی یا مواد افزودنی میتواند فرایند تخمیر را تغییر دهد. تعادل بین TMR و یا ترکیبی از TMR-PMR میتواند به اندازه کافی برای تنظیم سرعت رسیدن مواد مغذی به روده کوچک اهمیت دارد.
مدیریت جریان رودهای مواد مغذی از طریق تعادل بین مواد خوراکی اشتهاء پذیر (خوش طعم) و زیست فراهمی بالای اجزای خوراکی میتواند کاهش چربی شیر را مدیریت کند. یکنواختی جیره بین اجزای (ذرات) خوراک بلند، کوتاه و متوسط خوش طعمی کل خوراک را افزایش میدهد و رفتار گاو برای انتخاب خوراک را کاهش میدهد. گاوهایی که کاملا با علف تغذیه و یا در سیستمهای مبتنی بر مرتع پرورش مییابند بیشتر مستعد کاهش چربی شیر هستند. زیرا مصرف علوفه فقط از طریق علفهای کم فیبر با قابلیت تخمیر سریع انجام میشود.
منبع :
www.dairyglobal.net/health-and-nutrition/nutrition/dairy-rations-to-alleviate-milk-fat-depression/