توکسین بایندر جاذب سموم قارچی خوراک دام ، طیور و آبزیان
آیا شما هم نگران تاثیر مخرب سموم مختلف علی الخصوص سموم قارچی بر خوراک دام، طیور و آبزیان هستید؟ توکسین بایندرها جادب سموم قارچی هستند. آنها خطر ابتلا به مایکوتوکسیکوز (مسمومیت با مایکوتوکسینها) را در مواقع استفاده از خوراک های آلوده به حداقل میرساند. این محصولات به جیره دام، طیور و آبزیان افزوده شده تا مانع جذب این سموم در بدن شوند. انواع مختلف توکسین بایندر خطر ابتلاء به مسمومیت با سموم قارچی را کاهش داده و میتواند کاملا از بروز مسمومیت در بدن حیوانات جلوگیری کنند. قیمت توکسین بایندر نیز بگونهایست تا بتوان آن را براحتی به مقادیر مناسبی از خوراک دام افزود.
مایکوتوکسینها (سموم قارچی) متابولیتهای ثانویه قارچی هستند که توسط قارچهای مختلفی از جنس فوزاریوم، آسپرژیلوس و پنیسیلیوم تولید میگردند. این سموم قارچی تاثیرات منفی بر عملکرد تولیدی حیوانات دارند و میتوانند از طریق تولیدات آنها به زنجیره غذایی انسان (شیر، گوشت و تخممرغ) وارد شوند. برای هرنوع از این سموم و باتوجه به عوامل مختلفی مانند سرعت جذب آنها، نوع خاصی از توکسین بایندر را به شما پیشنهاد میکنیم. میزان مصرف هرکدام از این محصولات با توجه به شرایط دام شما متفاوت هستند.
توکسین بایندر چیست؟
توکسین بایندرها موادی هستند که با اضافه شدن به جیره، از جذب سموم قارچی در بدن دام ، طیور و آبزیان جلوگیری میکنند. دامداران با خرید توکسین بایندر خطر ابتلا به مسمومیت با مایکوتوکسینها را در مواقع استفاده از خوراکهای آلوده به حداقل میرساند. قیمت خرید مناسب توکسین بایندر آن را براحتی در دسترس شما قرار میدهد تا با استفاده از آن از ورود غلظتهای بالای سم به جریان خون جلوگیری کنید. انواع مختلف توکسین بایندر باعث کاهش فشار متابولیکی بر اندامهای حیاتی بدن مانند کبد، کلیه و دستگاه گوارش میگردند. همچنین میکروارگانیسمهای موجود در توکسین بایندرها با تولید آنزیم موجب خنثیسازی سموم قارچی (مانند آفلاتوکسین، دیاکسینیوالنول، فومونیسین، اکراتوکسین و…) موجود در شیرابه هضمی دستگاه گوارش می شوند و از این طریق با کاهش تدریجی غلظت سم، از اثرات منفی سموم قارچی بر سایر میکروارگانیسم های مفید دستگاه گوارش جلوگیری می نمایند.
مگنوتوکس
جاذب قدرتمند انواع سموم قارچی
زرین بایندر
توکسین بایندر مطمئن و پلت بایندر فوق العاده
زرین بایندر پلاس
جاذب قدرتمند انواع آفلاتوکسین ها
آشنایی با سموم قارچی یا مایکوتوکسین ها
انواع مختلفی از سموم قارچی یا اصطلاحا مایکوتوکسینها در طبیعت وجود دارند. هرکدام از این سموم را گونههای خاصی از قارچها تولید مینمایند. این سموم قارچی از نظر شیمیایی و نحوه تاثیرشان بر روی حیوانات متفاوت هستند. کپکهایی (قارچهایی) که بیشتر در خوراک دام، طیور و آبزیان وجود دارند عبارتند از: آسپرژیلوس، فوزاریوم و پنی سیلیوم. کپکها مایکوتوکسینهایی، که بیشترین نگرانی را درپی دارند، را تولید میکنندکه شامل:
- آفلاتوکسین (تولید شده توسط آسپرژیلوس)
- دیاکسی نیوالنول
- زیرالنون
- سم T2
- فومونیزین (تولید شده توسط قارچهای فوزاریوم)
- اکراتوکسین (تولید شده توسط پنی سیلیوم)
- ارگوت
در بین سموم قارچی آفلاتوکسینها به خصوص آفلاتوکسین B1 یکی از شایعترین سموم قارچی محسوب میشود.
آفلاتوکسین B1، سومین عامل بروز سرطان کبد در کشورهای درحال توسعه آسیا و آفریقا است. آفلاتوکسینها میتوانند منجر به سمیت کبد (هپاتوکسین)، سرکوب سیستم ایمنی، سرطان و جهشهای ژنی شوند که به اختلال در سلامت انسان و حیوانات منتهی میشوند. اتحادیه اروپا حد مجاز آفلاتوکسین B1 را برای خوراک انسانهای بالغ حداکثر ۱۲ میکروگرم در هر کیلوگرم ، در خوراک حیوانات (گاو شیری) ۲۰ میکروگرم در کیلوگرم و مقدار آفلاتوکسین M1 در حدود 5/0 میکروگرم در کیلوگرم تعیین کرده است.
توکسین بایندرها نابود کننده سموم قارچی
امروزه محصولات متنوعی برای جلوگیری از آلودگی خوراک به سموم قارچی در بازار موجود است که این ترکیبات به جیره حیوانات افزوده میشوند و دارای ظرفیت بالایی در جذب سموم هستند. این محصولات خطر مایکوتوکسینها را برای حیوانات کاهش داده یا کاملا از بروز علائم مسمومیت در گله جلوگیری میکنند. خرید توکسین بایندر با قیمت مناسب خطر ابتلا به مایکوتوکسیکوز را در مواقع استفاده از خوراک های آلوده به حداقل میرساند و از نظر اقتصادی بسیار بصرفه است. ترکیبات موجود در توکسین بایندرها به طور مشخص متفاوت هستند. قیمت توکسین بایندرها نیز در مقایسه با سایر مکملها بسیار مناسب است.
مصرف سموم قارچی در جیره منجر میتواند این آثار خسارت بار را بهمراه داشته باشد:
- کاهش رشد
- افزایش ضریب تبدیل خوراک
- کاهش تولید شیر
- کاهش عملکرد سیستم ایمنی و آنتی اکسیدانی بدن
- آسیب به بافت کبد و کلیه
- آسیب به بافت روده
- کاهش عملکرد واکسیناسیون
- اختلال در عملکرد تولید مثل حیوانات
سموم قارچی میتوانند عوارض جدی در دام، طیور و آبزیان داشته باشند. علاوه بر این، سموم قارچی سبب کاهش ارزش تغذیهای خوراک (انرژی، ویتامینهای محلول در چربی، ویتامینهای محلول در آب، اسیدآمینهها) بخصوص در غلات و دانههای روغنی میشوند. سموم قارچی میتوانند در عملکرد جذب مواد مغذی و آنزیمهای گوارشی اختلال ایجاد کنند. این سموم با تغییر در فلور میکروبی روده، جمعیت باکتریایی بدن را تغییر میدهند که همین امر به التهاب و اختلال در عملکرد سیستم ایمنی منجر میشود.
در نتیجه، درحال حاضر دانشمندان بهترین راه برای جلوگیری از ورود سموم قارچی به بدن دام، طیور و آبزیان را استفاده از جاذب سموم قارچی یا توکسین بایندرها در خوراک میدانند. توکسین بایندرها (Toxin binders) را به جیره حیوانات اضافه میکنند تا جذب سموم را در دستگاه گوارش کاهش دهند. این ترکیبات سموم را در داخل دستگاه گوارش جذب کرده و سپس از طریق ادرار و مدفوع از بدن حیوانات خارج میکنند. همچنین برخی از ترکیبات موجود در توکسین بایندرها توانایی تغییر شکل زیستی سموم قارچی را داشته و میتوانند این سموم قارچی را به ترکیباتی با سمیت کم تر تبدیل کنند تا از طریق مدفوع از بدن خارج شوند. در نتیجه سلامت و عملکرد حیوان با افزودن این ترکیبات به جیره بهبود یافته، بهطوریکه قیمت پایین توکسین بایندر در مقایسه با بهبود عملکرد و درصد تولید میتواند برای پرورش دهندگان دام، طیور و آبزیان شگفت آور باشد.
توکسین بایندرها از جاذبهای آلی، معدنی و ترکیبات بهبود دهنده سیستم ایمنی، کبد و دستگاه گوارش تولید میشوند. جاذبهایی همانند انواع آلومینیوم سیلیکاتهای رسی، غیر رسی، زغال فعال، دیواره مخمر، سویههای مختلف باکتریها، ترکیبات گیاهی در توکسین بایندرها استفاده میگردد که بتوان از طریق جذب سموم در بدن، به بهبود عملکرد تولید حیوان کمک کرد.
ترکیبات و انواع توکسین بایندر
ترکیبات توکسین بایندرها را در مبارزه و جذب سموم قارچی در دو دسته آلی و غیر آلی دسته بندی میکنند:
الف-توکسین بایندرهای غیر آلی یا معدنی (Inorganic binder)
این دسته از توکسین بایندرها حاوی ترکیبات معدنی یا Clay مثل آلومینیوم سیلیکاتها، زئولیتها، بنتونیتها، خاک دیاتومیت و … هستند. این ترکیبات بیشتر برای جذب سموم قارچی قطبی مانند آفلاتوکسین ها مورد استفاده قرار میگیرند و توانایی جذب سموم قارچی غیر قطبی نظیر اکراتوکسین A، دیاکسینیوالنول T2, و زیرالنون را ندارند و یا برخی از این سموم را به مقدار کمی جذب میکنند. مقدار موثر این نوع توکسین بایندرها و جاذبها میتواند بین نیم تا یک درصد ( 5 تا ۱۰ کیلو در تن) باشند که با توجه به خلوص کانیهای بکار رفته، نوع و ترکیب کانیها، روشهای فراوری، درصد جذب سموم در داخل آزمایشگاه و … مشخص میگردند. جذب سموم توسط این نوع توکسین بایندر وابسته به وزن مولکولی مایکوتوکسینها است. این نوع توکسین بایندرها در زمانی که فقط آفلاتوکسینها در خوراک دام و طیور وجود داشته باشند می تواند یک راهکار اقتصادی و موثر باشد. جذب سم توسط جاذب معدنی از اهمیت خاصی برخوردار است. در تحقیقی که، مقدار جذب سم آفلاتوکسین توسط برخی جاذبهای غیر آلی (آلومینیوم سیلیکاتهای مختلف) موجود درکشور (20 نمونه) مورد بررسی قرار گرفت (شرکت ویوان). نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که جذب سم آفلاتوکسین بین این نمونههای آلومینیوم سیلیکاتی در حدود 5/17 برابر متغییر بود.
به دلیل اینکه معمولا مقدار مصرف توکسین بایندرهای معدنی بالا در نظر گرفته می شود باید در هنگام خرید این نوع توکسین بایندر، آن را از نظر وجود عناصر سنگین به دقت بررسی نمایید.
ب – توکسین بایندرهای آلی (Organic binder)
این نوع توکسین بایندرها از ترکیبات آلی مانند مشتقات مخمر، میکروارگانیسمهای زنده، ترکیبات گیاهی، کربن فعال ، آنزیمها، اسیدهای آلی و … تشکیل شدهاند.
توکسین بایندرها فواید بسیار مهمی برای حیوانات و زنجیره غذایی انسان دارند. با توجه به عملکرد عالی آنها در دفع سموم قارچی، سطح کیفی و کمی سلامت دام را بطور قابل ملاحظهای افزایش میدهند. این محصولات از نظر قیمت هم بسیار بصرفه هستند. همچنین سیستم ایمنی بدن میزبان خود را بخوبی تقویت میکنند. از طرف دیگر با توجه به جلوگیری از جذب سموم، باعث تولید شیر، گوشت و تخم مرغ سالمتری میشوند. در نهایت وظیفه اصلی آنها کمک به سلامت زنجیره غذایی انسان است.
ویژگی های یک توکسین بایندر مناسب
در حدود سیصد نوع سم قارچی خطرناک وجود دارند. از طرف دیگر درصد بالایی از خوراک دام، طیور و آبزیان در دنیا حداقل به یک نوع از سموم قارچی آلوده هستند. به همین جهت یکی از اولین و مهمترین ویژگیهای یک توکسین بایندر، قابلیت جذب طیف وسیعی از سموم قارچی است. محصول باید خیال دامدار را در مورد تهدید موجود در خوراک راحت نماید. در همین مورد pH محدوده عمل آن هم بسیار مهم است. این افزودنیها باید در محدوده pH، 2 الی 7 عملکرد مناسبی داشته باشند. این محدوده درواقع محدوده اسیدی و بازی بدن است و بسیار اهمیت دارد که این افزودنیهای جاذب سموم بتوانند در pHهای مختلف دستگاه گوارش سموم را جذب کنند.
ویژگی بسیار مهم بعدی این است که توکسین بایندر باید در سطوح پایین موثر باشد. این ترکیبات باید با حداقل مقدار مصرف از جذب بالای سموم برخوردار باشند. یکی از دلایل انتخاب این محصولات بهبود بازده تولید دام، طیور و آبزیان است، در حالیکه، جیره به سموم قارچی آلوده باشند. از طرفی موثر بودن این افزودنی مهم خوراک حیوانات بر افزایش عملکرد حتی در شرایط سلامت خوراک نیز به اثبات رسیده است.
یکی از معیارهای انتخاب توکسین بایندر خوشخوراکی آن است. این محصولات نباید باعث طعم و بوی نامطلوب در جیره شوند. این ترکیبات باید به راحتی در خوراک به طور یکنواخت مخلوط شوند، تا تاثیر مناسبی در بدن داشته باشند. همچنین توکسین بایندر باید ایمن و بی خطر برای انسان و حیوانات باشند و اثرات مخربی بر محیط زیست نداشته باشند. همچنین این مواد افزودنی نباید باعث جذب مواد مغذی مانند ویتامینها و مواد معدنی شوند.
توکسین بایندر و آبزیان
شاید در ظاهر آبزیان به میزان دام و طیور در معرض سموم قارچی و سموم کشاورزی قرار نگیرند. با این حال این تصور کاملاً اشتباه است و آبزیان نیز از این آلودگیها مصون نیستند.
بدلیل استفاده از غلات و جایگزینهای پروتئینی در جیره آبزیان استفاده از توکسین بایندرها از اهمیت بالایی در خوراک برخوردار است. مواد خوراکی بر پایه گیاهان در جیره آبزیان شامل ذرت، کنجاله سویا و دانههای مختلف غلات است، که هر کدام منبع بالقوهای از مایکوکسینها در جیره محسوب میشوند. آلودگی خوراک آبزیان به مایکوتوکسینها یک مشکل اساسی در مناطق گرمسیری و کشورهای در حال توسعه به شمار میآید. در این کشورها خوراک آبزیان در شرایط نامناسب تهیه و ذخیره میشود. علاوه بر تأثیر مایکوتوکسینها بر سلامت ماهی، برخی مایکوتوکسینها میتوانند در بافتهای بدن ماهی ذخیره شده و سلامت زنجیره غذایی در انسان به مخاطره بیفتد. اثرات مسمومیت مایکوتوکسینها به نوع و کیفیت مایکوتوکسین در خوراک، سطح تغذیه، طول دوره در معرض قرار گرفتن سموم قارچی و گونه ماهی بستگی دارد که به کاهش رشد، سرکوب سیستم ایمنی و افزایش مرگ و میر منجر میشود. طبق بررسیهای اخیر در مورد آلودگی مایکوتوکسینها در خوراک آبزیان، دیاکسینیوالنول یکی از اولین مایکوتوکسینهای آلوده کننده خوراک آبزیان است. دیاکسینیوالنول توسط بیش از 50 گونه قارچ فوزاریوم تولید میشود، که عمدتا محصولاتی مانند گندم و ذرت را قبل از برداشت آلوده میکنند. جیرههای آلوده به سموم قارچی به نکروز بافت کلیه، کاهش تخمریزی، تغییر نسبی در باروری، متورم شدن کبد، افزایش مقدار چربی، تضعیف سیستم ایمنی، کاهش راندمان خوراک و وزن بدن منتهی میشود. مطالعات نشان میدهند که این افزودنیهای جاذب سموم قارچی منجر به کاهش اثرات سمی جیرههای آلوده به دیاکسینیوالنول در ماهی میشوند. این مکملها میتواند بعنوان راهکاری برای کاهش اثرات سمی دیاکسینیوالنول و سایر سموم قارچی در جیره ماهی و میگو استفاده شوند.
رفع سموم قارچی در طیور با توکسین بایندر
امروزه مطالعات زیادی در زمینه وجود مایکوتوکسینها در جیره مرغهای گوشتی، تخمگذار و مادر صورت میگیرد. آلودگی به مایکوتوکسینها در فارمهای پرورش مرغهای مادر، تخمگذار و گوشتی اجتناب ناپذیر است. مایکوتوکسینها عمدتاً اثرات سمی بر روی دستگاه گوارش، کبد و کلیه دارند و در برخی بافتها و بخصوص تخم مرغ تجمع مییابند.
این سموم باعث کاهش رشد، افزایش ضریب تبدیل خوراک، کاهش عملکرد سیستم ایمنی و آنتی اکسیدانی بدن، آسیب به بافت کبد و کلیه، کاهش تولید تخممرغهای بارور، کاهش قدرت جوجه درآوری، کاهش کیفیت پوسته تخم مرغ، اختلال در انتقال دهندههای مواد مغذی و آسیب به بافت روده میشوند. . این سموم قارچی توانایی رشد بر روی اکثر غلات (ذرت، برنج، جو، چاودار، سورگوم ) را در مزرعه و پس از برداشت در داخل انبار را دارند. سموم قارچی در هر شرایط دمایی در تابستان و زمستان میتوانند در انبار تولید شوند. بنابراین استفاده از یک توکسین بایندر در تمام فصول الزامی است.
در طرح تحقیقاتی که با همکاری دانشگاه تربیت مدرس و شرکت ویوان انجام شد، تاثیر توکسین بایندر مگنوتوکس (حاوی سویههای باکتریایی) در مقایسه با مگنوتوکس (فاقد سویههای باکتریایی) و توکسین بایندر خارجی (مایکوفیکس پلاس) در جیرههای آلوده به 500 میلیگرم در کیلوگرم آفلاتوکسین در مرغهای تخمگذار بر ضریب تبدیل خوراک، توده تخممرغ، درصد تولید تخممرغ مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل ار این آزمایش نشان داد که افزودن توکسین بایندر حاوی سویههای باکتریایی به جیرههای آلوده ضریب تبدیل خوراک را کاهش و توده تخممرغ (55/57 گرم) و درصد تولید تخممرغ (74/95) را در مقایسه با سایر تیمارها افزایش داد.
در آزمایش دیگری که بصورت مشترک بین دانشگاه تربیت مدرس و شرکت ویوان صورت گرفت. تاثیر توکسین بایندر (مگنوتوکس) در جیرههای آلوده به 500 میکروگرم در کیلوگرم آفلاتوکسین بر وزن بدن، مصرف خوراک و ضریب تبدیل خوراک مورد بررسی قرار گرفت. جیرههای آلوده به سم آفلاتوکسین باعث کاهش وزن بدن و افزایش ضریب تبدیل خوراک شد. در حالی که، افزودن توکسین بایندر به جیرههای آلوده وزن بدن و ضریب تبدیل خوراک را بهبود داد.
بسیاری معتقدند توکسین بایندر تنها باید زمانی استفاده شود که خوراک دارای کپکهای واضح و مشخص باشد. با اینحال مطالعات متعدد در سراسر جهان نشان میدهند که 88 درصد خوراک دام، طیور و آبزیان یا مواد اولیه آنها دارای آلودگی هستند. اما از آنجا که در بسیاری از موارد آلودگی قارچی قابل رویت نیست، تولید کنندگان دام، طیور و آبزیان خوراک خود را سالم در نظر میگیرند. با توجه به بررسیهای جهانی و پایین بودن قیمت توکسین بایندر مصرف آن در جیر ه مرغهای مادر، تخمگذار و گوشتی توصیه میگردد.
شرکت ویوان با همکاری دانشگاه فردوسی مشهد تاثیر توکسین بایندر در شرایط سلامت ظاهری خوراک ، در جیرههای فاقد سموم قارچی بر روی مرغهای تخمگذار بر روی درصد تولید تخممرغ مورد ارزیابی قرار داد نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که افزودن 1 کیلو در تن توکسین بایندر به جیره منجر به افزایش درصد تولید تخممرغ و بهبود ضریب تبدیل خوراک شد.
مصرف توکسین بایندر مطمئن برای دام، طیور و آبزیان بسیار مفید است. این محصولات حتی در شرایطی که خوراک در ظاهر آلودگی ندارند نیز توصیه میشوند.
توکسین بایندر خوراک دام و نشخوار کنندگان
علائم مایکوتوکسینها در نشخوارکنندگان به سطح و ترکیب مایکوتوکسینها در جیره و سطح تغذیه بستگی دارد. کاهش حرکات شکمبه، کاهش مصرف ماده خشک، کاهش اشتهاء، کاهش راندمان خوراک، کاهش فیبر قابل حل در اسید و هضم نشاسته از اثرات منفی هضم خوراکهای آلوده به سموم قارچی است. از طرفی وجود سموم قارچی در جیره به ناباروی، سیکل نامنظم فحلی، کیستهای تخمدانی، سقط جنین، کاهش نرخ زایش، لنگش و التهاب منجر میگردد. از طرفی مایکوتوکسینها قادر هستند که مقدار تولید و ترکیبات شیر (چربی و پروتئین شیر) را تغییر دهند. همچنین تعداد سلولهای سوماتیک شیر را افزایش دهند.
در یک طرح فارمی که در برخی دامداریهای استان فارس توسط شرکت ویوان انجام شد، مصرف توکسین بایندر در جیرهها توانست جذب رویان و تعداد سقط جنین را کاهش و درصد آبستنی را افزایش دهد.
مقدار مصرف توکسین بایندر چقدر است؟
مصرف توکسین بایندرها در جیره دام، طیور و آبزیان به نوع محصول، سطح آلودگی جیره، و گونه حیوان بستگی دارد. بر اساس مقدار آلودگی خوراک با سموم قارچی مقدار مصرف توکسین بایندر در جیره حیوانات میتوانند در خوراک حیوانات متغییر باشد. به همین دلیل قبل از استفاده در مورد مقدار مصرف آن در جیره، راهنمای تولید کننده را مطالعه نمایید.
نمایش دادن همه 3 نتیجه